Toen ik een kind was, bestond mijn hele bordspellenwereld uit slechts een handvol spellen: Levensweg, Monopoly, Scrabble, Een reis door Europa, Stratego, Risk, Quiz’t, Trivial Pursuit, en dat was het zo wat. Bij gebrek aan nieuwe spellen (mijn ouders waren helemaal niet ‘into een spelletje spelen’), combineerden mijn zus en ik gewoon de bestaande spellen met elkaar. Een setje nieuwe spelregels bedenken en hop: een nieuw spel. Altijd leuk om terug te denken aan de Stratego-pionnen die over de Europese kaart walsten om land na land te veroveren. Niet met dobbelstenen, nee, maar door juiste antwoorden te geven in de juiste categorie. Good times…
Dan is er al heel wat veranderd op 30 jaar tijd. Mijn kinderen spelen heel graag een spelletje met papa mee en mocht je er zelf nog aan twijfelen of dat een goed idee is, geef ik je hier graag 7 redenen om een spelletje te spelen met je kind. Of gewoon 7 excuses om je favoriete hobby op te dringen aan je koters.
1. Je kind leert verliezen (zonder een etter te zijn wanneer het wint)
Niemand houdt ervan te verliezen. Maar omdat we meestal meer verliezen, dan dat we winnen, kan je dat best van kleins af aan leren. Je kan je kind natuurlijk af en toe laten winnen, maar ze moeten vooral leren dat het spel spelen belangrijker is dan winnen (en ook omdat papa eigenlijk liever wint, maar dat volledig ter zijde).
Je hebt dan ook de opportuniteit om hen het verschil te leren tussen een aanval in het spel en een aanval op de persoon. Kinderen kunnen nogal opgaan in een spel en dan onbedoeld grof uit de hoek komen. Belangrijk is dan dat ze aan jouw gedrag kunnen zien, hoe je correct omgaat met winst en verlies. Dus hou je de ‘fucks’, ‘godverdommes’ even op zak en weersta de drang om je te gedragen als een grofgebekte piraat. Meestal houden je kleine ‘fuckers’ zich dan ook wel gedeisd (sorry, die was er weer uit voor ik er erg in had).
Spelsuggestie: Rally Fally
2. Je kind leert dat het soms moet wachten op zijn beurt
Mijn zoon heeft het moeilijk met het wachten op zijn beurt. Zowel thuis als in de klas wil hij altijd als eerste iets doen, altijd het woord voeren en dat kan natuurlijk niet (ook weer iets dat papa natuurlijk zelf ook niet goed doet). Geen gemakkelijke opgave voor hem. Gelukkig is één van de eerste dingen die je leert via een bordspel: wachten op je beurt. Door een spel met je kinderen te spelen, leer je hen dat er bepaalde momenten zijn waarop ze mogen een actie ondernemen: een kaart trekken, een pion verplaatsen, you name it. Met een beetje geluk leren ze dat dit ook geldt in het echte leven (wishful thinking?). De zoon is nu vijf en begint dat te begrijpen (hoewel het niet gemakkelijk is), de dochter (3) kan nog steeds in het midden van het spelletje beslissen dat ze twee pionnetjes met elkaar laat trouwen… ook dat maakte deel uit van het spel voor haar… iets minder leuk voor de rest van het gezelschap, maar dat zal haar worst wezen.
Spelsuggestie: Tambuzi
3. Cijfers en taal gaan erin als zoete koek
Een dobbelsteen kunnen lezen, twee dobbelresultaten bij elkaar optellen, … het lijkt allemaal simpel, maar het draagt absoluut bij aan het rekenvermogen van je kind. We spelen thuis soms een sterk vereenvoudigde vorm van Pokémon, het kaartspel, en de vijfjarige thuis kan perfect alle getallen lezen op zijn kaarten, zowel de levenspunten van de Pokémon als de waarde van de aanvallen en hoe dat dan een invloed heeft op elkaar. En zo zijn er een heleboel spellen die je kind op een fijne manier leren nadenken of cijfers en taal. Wie zegt dat leren niet leuk kan zijn en hoe jonger je kind, hoe fijner ze dit gaan vinden. De sleutel ligt erin zelf voldoende geduld aan de dag te leggen, zodat ze de tijd hebben om zelf te tellen, zelf een woord te zoeken, … en dan hebben ze enorm veel plezier. En mochten ze toch nog te slim worden en teveel van je winnen, kan je de boel uiteindelijk nog wel in je voordeel saboteren. Tja…
Spelsuggestie: Leo moet naar de kapper
4. Je kind leert omgaan met onvoorziene situaties
Tijdens het spelen doen zich vaak situaties voor die je niet kan voorspellen. Een kind denkt vaak niet verder dan de volgende vijf minuten. ‘Papaa, ik wil met mijn Pokémon-kaarten spelen!’. Op zich geen probleem, ware het niet dat hij dat ’s morgens op een schooldag vraagt, terwijl hij nog moet aangekleed worden, nog moet ontbijten en je een kwartier later op weg moet zijn om nog op tijd op je werk te geraken. Een kind snapt dat niet (go figure…). Een spel kan daarbij helpen. Als ze leren dat het soms niet loont om een veldslag te winnen, als je tijdens de volgende beurt daardoor de oorlog verliest. Leren vooruitdenken in een spel en de gevolgen van je acties leren inschatten, helpt hen ook in het echte leven. Heel fijn, totdat ze slimmer worden dan mama en papa natuurlijk, maar dat moet je er dan maar bij nemen.
Spelsuggestie: Karuba
5. Je kind leert moeilijke beslissingen maken
Wanneer je je kind een beloning op korte termijn voorlegt, dan zal het daar vaak voor kiezen, ook al kan het op lange termijn meer krijgen. Doe maar eens het experiment: geef hem of haar een snoepje en zeg dat als ze er een kwartier kunnen afblijven, ze er twee of zelfs drie krijgen. Sommige kinderen kunnen dat, maar de meeste niet (hell, als het over snoep gaat, kan zelfs ik dat niet – tiens, ik begin toch stilaan te denken dat ik geen modelvader ben…). Tijdens een spel leert je kind kiezen tussen twee keuzes die hij of zij eigenlijk allebei wil. Maar dat kan dus niet (pech!). Maar door deze moeilijke beslissingen leert je spruit wat belangrijk is of kan zijn en hoe ze risico tegenover beloning moeten afwegen. ‘Als ik dat snoepje nu niet opeet, krijg ik er dan zo meteen wel écht drie?’
Spelsuggestie: Stenen Tijdperk: Hutten en Avontuur
6. Je kind leert spelenderwijs werken in teamverband
‘Speel nu toch eens samen met je zus!!’ Vooral mijn zoon, de oudste van mijn twee kids heeft het daar al eens moeilijk mee. Samenspelen is okee, zolang iedereen het maar doet zoals hij dat wil. Gelukkig zijn coöperatieve spellen heel erg populair tegenwoordig. En als ouder heb je er dan ook nog iets aan (kwestie van hen te laten winnen, weet je wel, mocht je het daar soms moeilijk mee hebben). Uiteraard moet een kind leren verliezen (Die! You little f***), maar het gevoel om samen naar een doel toe te werken en samen een spelletje te winnen of te verliezen, is ongelofelijk leerrijk en geeft jezelf als ouder én je kind een goed gevoel. Je schept samen een band en je kind leert zijn eigen sterktes en zwaktes herkennen en hoe daarmee om te gaan.
Spelsuggestie: Het Verboden Eiland
7. Je houdt je kind even weg van het scherm
Even op de tablet spelen. Naar Peppa Pig op Netflix kijken. Of even naar Kazoom? Kinderen zijn niet weg te slaan van hun schermpjes (echt niet, en ik moet daarmee beginnen oppassen, want naar het schijnt mag dat niet meer) en voor een stuk zijn wij als ouders daar ook schuldig aan (smartphone, anyone?). Het leuke aan het spelen van een spel is dat je je kids even weghoudt van een scherm. Hoewel ook digitale games veel voordelen kunnen bieden aan zoon- en dochterlief, hebben bordspellen toch dat tikkeltje extra: sociale interactie en all of the above eigenlijk. En als je regelmatig een spel bovenhaalt, gaan ze daar uiteindelijk zelf naar vragen, wat ook erg leuk is als je een boardgame-geek bent. Kindjes spelen vaak een spelletje, maar ‘gamen’ ook graag mee met de grote mensen. Jammer genoeg kiezen ze nog wel eerder voor een uurtje tablet-time dan voor een bordspel, maar hey, als de nieuwe ‘Game of Thrones’ uit is, maak ik mezelf daar ook schuldig aan, dus who am I to judge. Als ze maar af en toe ook eens beseffen dat er meer is dan alleen maar een scherm.
Spelsuggestie: Roar! (toegegeven, een spelletje dat je speelt met een tablet… want een compromis sluiten met je kids is iets wat je als ouder óók snel leert)
Kortom, je kent nu alle redenen om wat meer een spel te spelen met je kids. Je smeed een band en je maakt samen plezier. Door hen op jonge leeftijd vertrouwd te maken met bordspellen verzeker je je alvast dat ze zich als tieners niet in de problemen zullen werken. Als hun geld op is aan Magic-kaarten, kunnen ze in elk geval al geen drugs meer kopen. Toch? Twijfel er maar niet aan: als je je kinderen op jonge leeftijd leert spelen, zal je er ook op latere leeftijd veel plezier aan beleven. Denk maar aan gezellige winteravonden en zwoele terrasjes in de zomer met een spelletje erbij. What’s not to love?